پادشاه بلامنازع جنگلای جنوب کشور هندوستان که آدم و حیوان از اون می ترسن، بسیار چابک، سریع، کشنده و دارای لقب درازترین مار زهر دار جهان، خزنده ایه به نام «شاه کبرا».
شاه کبرا در بیشتر سنتا و افسانه های شبه قاره هند جایگاه خاصی داره و به وسیله خیلی از دوستداران مار مورد پرستش قرار میگیره. درازی، روش دفاعی و صدایی که هنگام خزیدن از خود بوجود میاره موجب وحشت مردم می شه.
شاید براتون جالبه بدونین که رژیم غذایی اصلی این خزنده پرابهت رو مارهای دیگه تشکیل میدن طوری که شاه کبرا حتی افعی هم می خوره.
واسه باخبر شدن از اطلاعات بیشتر در مورد کشنده ترین خزنده دنیا، در ادامه این مطلب با ما همراه باشین.
درازترین مار زهردار جهان
شاه کبرا که بومی جنوب و جنوب شرقی قاره آسیاست، بین ۳ تا ۴ متر درازی داره.
البته باید اشاره کنیم که بلندترین اندازه ای که تا حالا از این مار در جهان به ثبت رسیده، حدود ۵٫۵ متر بود که در کشور مالزی یافت شده و در باغ وحش شهر لندن نگهداری می شد.
وقتی که شاه کبرا آدم رو نیش بزنه چه اتفاقی در بدن روی میده؟
همونجوریکه اشاره کردیم، شاه کبرا از خطرناک ترین و کشنده ترین مارهای دنیاس. دندون نیش این مار میتونه تا ۷ میلی لیتر زهر بیرون بریزه که برابر ۱٫۵ قاشق چایخوریه. این اندازه زهر واسه کشتن قربونی بسه. هدف اصلی زهر مار، از کار انداختن سیستم عصبیه و به سرعت موجب از کار افتادن قلب و سیستم تنفسی می شه.
از نشونه های اولیه آغشته شدن به زهر شاه کبرا میشه به درد، خواب آلودگی، ناتوانی در راه رفتن، تار شدن بینایی، فلج دست و پا، تشنج، سر درد و از دست دادن هوشیاری اشاره کرد.
تنها گونه ایه که واسه خود لونه می سازه
تقریبا ۷۰ درصد از مارهای جهان تخمای خود رو درون سوراخ یا شکافای زمین ریخته و اونا رو به حال خود رها می کنن. اما شاه کبرا از این قانون مستثناست. جنس ماده این مار پر جذبه، اول تعدادی برگ جمع می کنه، بعد چنبره زده و با ایجاد فضای دایره ای، حدود ۲۰ تا ۳۰ عدد تخم درون اون می ریزه.
شاه کبرا فقط مار می خوره
واژه افیوفاگوس از زبون یونانی گرفته شده و به معنی مارخوره.دلیلش هم اینه که رژیم غذایی اصلی این خزنده زهر دار رو مارهای دیگه تشکیل دادن. از جمله میشه به مارهای کوچیک پیتون یا حتی مارهای سمی و خطرناک مثل کارایت و افعی اشاره کرد.
این خزنده وقتی که ماری واسه بلعیدن پیدا نکنه، به خوردن مهره دارانی مثل مارمولک، پرنده ها و جوندهایی مثل موش می پردازه.
داشتن تواناییای زیاد
شاه کبرا دارای تواناییای زیادیه که از جمله میشه به توانایی تطبیق با شرایط جدید اشاره کرد.
این مار می تونه به سرعت با محیط جدید خود رو موافق کنه.
هم اینکه باید بدونین که شاه کبرا قوه بینایی بسیار قوی ای داره طوری که می تونه شکار خود رو از فاصله بیشترین حد ۹۱ متری هم تشخیص بده.
حس بویایی این خزنده هم بی نظیره و یکی از بلندترین زبانای دو شاخ جهان رو به خود اختصاص داده. جالبه بدونین که شاه کبرا، مثل دیگه مارهای جهان از زبون خود واسه بو کشیدن استفاده می کنه.
با اینکه این مار گوش نداره اما می تونه حرکاتی که روی زمین صورت میگیره رو حس کنه.
در آخر هم بگیم که مار کبرا با نوای فلوت مارگیرها رقصیده و از سبد بیرون میاد.
ویژگیای ظاهری
شاه کبرا عموما به رنگ سبز زیتونی، قهوه ای یا مشکی با نوارهای بی رنگ هستن که به اونا اجازه میده تا در میان سبزیای استتار کنه.
این موجودات هم اینکه فک انعطاف پذیر و بزرگ دارن که اونا رو قادر می سازه طعمه خود رو به صورت درسته ببلعند.
به چه دلیل اسم شاه کبرا روی اون نهاده ان؟
شاه کبرا، با نام علمی افیوفاگوس هانا (Ophiophagus Hannah)، در زیر مجموعه سرده کفچه مارها دسته بندی می شه.
این مار از سرده «ناجا» که بیشتر کبراها به اون تعلق دارن، نیس.
شاه کبرا در بالای سر خود ۱۱ فلس بزرگ داره که مثل تاج پادشاهیه. بخاطر این به اون شاه کبرا می گن. همین فلسا، فرق این خزنده از دیگر گونه های مارهاست.
امپراتوری مارهای شاه کبرا
کینگ کبرا عموما در شبه قاره هند (هندوستان، پاکستان، سریلانکا، نپال، بوتان و بنگلادش) و جنوب شرقی آسیا (اندونزی، جنوب چین، تایلند، میانمار، فیلیپین، لائوس، ویتنام، سنگاپور) زندگی می کنه.
شاه کبرا در محیطای مرطوب و خشک قادر به زندگیه اما اولویت اصلی این خزندها، زندگی در جنگلای متراکم با باتلاق و مردابه.
ضعیف بودن در مقابل میمون نمس
میمون پوزه دار هندی موسوم به نمس رو میشه قاتل مارهای زهر دار دونست. شاه کبرا در برابر این حیوان هیچ قدرتی نداره چون بدن این میمون دارای پادزهره و سم شاه کبرا روی ایشون اثری نداره.
مسکن طبیعی درد
زهر شاه کبرا واسه مصارف پزشکی هم استفاده میشن. این سم یکی از بهترین خنثی کننده های درد هستش.
وقتی مورفین پاسخگویی آرامش درد نیس، زهر شاه کبرا مطمئنا افاقه می کنه.
بخاطر این اونو داروی ضد درد بسیار قوی می دونن. حتی بعضی تحقیقات علمی ادعا می کنن که از این زهر میشه واسه درمان سرطان و بیماریای عفونی هم استفاده کرد.
جالبه بدونین که شاه کبرا موجودی بسیار خجالتیه
شاه کبرا در خیلی از مواقع که با آدم رو به رو می شه، بهتر می دونه از محل فرار کنه.
البته اگه موجب خشم اون بشوید، عصبی شده، تاج خود رو باز کرده، دندونای نیشش رو نشون داده و با صدای بلند به هیس کردن می پردازه.
وقتی شاه کبرا جلوی شماس لازم نیس خیلی بترسید
به چه دلیل؟ چون میشه به روشی ساده از خود دفاع کرده و به سرعت از محل فرار کنین. هنگام روبرو شدن با شاه کبرا کافیه لباس خود رو در آورده یا کلاه رو از سرتون ورداشته و اونو مقابل مار بندازین. بعد فرار کنین.
گلاویز شدن واسه جفت گیری
مثل بیشتر گونه های مار در جهان، شاه کبرا هم واسه تولیدمثل با جفت خود گلاویز می شه.
اول اندازه خود رو برابر هم می کنن، بعد سرهایشان رو تا ارتفاع یه متری از سطح زمین بالا میارن و در آخر بدن خود رو در هم می پیچونن.
در آستانه نابودی
با افزایش جمعیت دنیا، جنگلا در حال از بین رفتن هستن و این موضوع روی قلمرو مارهای شاه کبرا تاثیر گذاشته.
در خیلی از کشورها، این مار در دسته حیوانات در حال نابودی دسته بندی شده.
در هندوستان، سازمان پشتیبانی از حیات وحش قوانین سرسختانه ای واسه مقابله با شکار این خزنده وضع کرده طوری که هر فردی که شاه کبرا شکار کنه، به ۶ سال حبس محکوم می شه.
حضور پررنگ در فرهنگ مردم هندوستان و جنوب شرقی آسیا
مردم هندوستان در خیلی از مراسمای مذهبی و سنتی خود از مار کبرا به عنوان نماد استفاده می کنن. حتی مجسمه هایی از این خزنده روی دیوار معابد نصب می شه.